Albast

EDELSTEEN OF MINERAAL
Albast is een massieve, microkristallijne, grillig gebandeerde variëteit van gips. Albast wordt vaak in grote afzettingen gevonden, maar de kwaliteit kan sterk variëren. Albast van edele kwaliteit is zeer compact en bezit een grote taaiheid. De meeste albast is van mindere kwaliteit en wordt beschouwd als een gewoon mineraal. De structuur is dan vaak wat vezelig en minder compact, en het schilfert of verbrokkelt vrij gemakkelijk. Ook de aanwezigheid van onzuiverheden, zoals kalksteen, haliet en kleideeltjes tasten de kwaliteit aan.

SIERADEN
Albast is zacht (2 op de schaal van Mohs) en kan gemakkelijk worden bewerkt zoals snijden, zagen, schuren en polijsten. Het wordt al eeuwen gebruikt voor het maken van sculpturen, beelden en siervoorwerpen zoals asbakken, klokkasten, presseltapiers en vazen. zuivere gips is sneeuwwit tot kleurloos, maar albast heeft gewoonlijk bruine tinten. Door verwarming kan de kleur worden versterkt, waardoor het gaat lijken op marmer. het wordt dan kalkalbast of onyxmarmer genoemd.
Albast wordt op veel plaatsen in de wereld gevonden, maar de belangrijkste commerciële centra voor albast kunstvoorwerpen zijn in Florence, Livorno, Milaan (Italië) en Berlijn (Duitsland): naar deze steden worden de mooiste sieraden gezonden voor verkoop.

TESTEN EN BEHANDELING
Albast is een zeer zacht materiaal en gemakkelijk te krassen met een vingernagel. Het is goed oplosbaar in warm, verdund zoutzuur. Als het vervolgens wordt gemengd met een oplossing van bariumchloride, ontstaat een wit neerslag van bariumsulfaat. Verontreinigingen kunnen worden verwijderd met verdund oxaalzuur.
Waarschuwing: Wees altijd voorzichtig met zuren en gebruik ze allen onder toezicht van een volwassene.

KENMERKEN
Albast is een variëteit van gips en behoort tot de groep van de sulfaten. Het bevat net als gips kristalwater. Als het kristalwater wordt verwijderd, ontstaat het mineraal anhydriet. Gipskristallen hebben een monoklien kristalstelsel en een uitmuntende splijting. Kenmerkend voor albast is echter dat het altijd bestaat uit microkristallijne massa’s. Deze massa’s waren oorspronkelijk gelaagde anhydrietafzettingen van evaporitische oorsprong. Door de aanwezigheid van vocht verandert het anhydriet in gips. Hierbij vindt een volumevergroting plaats, waardoor de oorspronkelijk evenwijdige gelaagdheid een grillig kronkelend patroon krijgt. Bij de veranderíng van anhydriet in gips komt warmte vrij. Onder bepaalde omstandigheden kan door deze warmte het gips van kleur veranderen, waardoor de kenmerkende bruine kleuring van albast ontstaat. Door de gríllige gelaagdheid splijt albast niet gemakkelijk, zodat het goed kan worden gebruikt voor het snijden van sieraden. In tegenstelling tot gips spreekt men bij albast daarom gewoonlijk niet van een uitmuntende maar een onduidelijke splijting.

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

HERKOMST
Albast ontstaat als gevolg van verdamping van binnenzeeën. Het komt gewoonlijk voor in pakketten tussen andere evaporieten en klei. Het wordt ook gevonden als lensvormige afzettingen in kleipakketten en in vulkanisch actieve gebieden, vooral waar kalksteen in aanraking komt met zwaveldampen. Albast wordt meestal samen gevonden met gewone gips, anhydriet, kalksteen en haliet. Albast van goede kwaliteit om te bewerken wordt gevonden in Lombardije en Toscane in Italië. Andere vindplaatsen van mooie albast zijn bij Chihuahua (Mexico), in de staten Michigan en Californië (Verenigde Staten), in het Bekken van Parijs (Frankrijk), Canada, Kent en Sussex (Engeland) en Rusland.

EIGENSCHAPPEN
Groep: Sulfaten
Kristalstelsel: Monoklien (microkristallijn)
Chemische formule: CaSO4.2H2O
Hardheid: 2
Dichtheid: 2,5 – 2,4
Splijting: Onduidelijk
Breuk: Oneffen
Kleur: Wit, geel, bruin
Streep: Wit
Glans: Glas- tot zijdeglans
Fluorescentie: Lichtblauw of oranje

 

Return to Top ▲Return to Top ▲